EENZAAMHEID

Zij lacht haar weemoed weg omdat

en toch weet zij niet meer waarom

het komt en gaat

fragmenten

haar rode konen drijven zand

de schoolslag heeft zij nooit geleerd

ze mocht het niet

van moeder

het is alweer vier maand geleê

zegt zij, al lijkt het gisteren

maar hij is kalm

gestorven

ik weet van niks, ik mocht ook niks

je vader wilde alles zelf

antwoordt ze sneu

haar dochter

verhuizers slepen kasten weg

haar leven deel ik één moment

na zoveel jaar

als buren

haar man bepaalde wat ze deed

een buurpraatje werd snel verstoord

hij predikte

zij vluchtte

zij lacht haar weemoed weg en zegt

dat ik zo’n lieve dochters heb

altijd een groet

en zwaaien

ik kus haar afscheid, maar niet echt

na vijfentwintig jaar gaan wij

naar daar waar zij

haar laatste jaren.

© JELOU

KERSTGEKTE

Snel even nog wat shampoo halen

ik sluit de rij “contant betalen”

zie hoe soortgenoten wringen

door de paden vol met kerst

waar de nieuwe kitsch weer hype

Moi, zeg ik, tegen wat bekenden

die hun karren overvol

boven bijstandsnorm geladen

Fijne dagen klinkt het her en der

de crisis naarstig afgedwongen

kerstsfeer moet echt up-to-date

Mijn shampoo op de band beland

waan ik mij in een poppenkast

vol met Katrijnen zonder brein

De buurvrouw heeft geenszins besef

van al die koopjeskolder

zij gaat naar een verzorgingshuis

ik ga nog even bij haar langs

zij weet haar laatste fase

Wat een bullshit, denk ik mij

al dat kerstconsumeren

is enkel armoe van de geest

om wie het mooiste en het meest

zij moeten nog veel leren.

© JELOU

IN DE BAN VAN DE RING

De donkerte der Middeleeuwen

schaduwt duivels langs mijn haakwerk

kreten huiveren behang

gruwel door mismaakte koppen

kikvorsogen achter maskers

zwaardgevechten om een ring

vreemde aliëngedrochten

in sinistere spelonken

op kijk ik tegen mijn zin

een brandstapel krijst onbehagen

draken zwermen luchten zwart

vreten zich doorboorde torso’s

de verdoemenis neemt wraak

weer een kriebelhoestreclame

eventjes lucht ik mijn hart

ergens tuurt een oude goeroe

weet hoe rotsen, hoe gegil

paarden denderen ravijnen

lijven kletteren gesteente

getverdemme, roept mijn kwaadheid

maar mijn kind ziet enkel film

het duister schuift zich lavastromen

de slechterik versmelt, puilt ogen

kijkt mij aan, maar net te lang.

© JELOU

FLAMENCO

Bloemen

ze danst bloemen

uit haar haar

stippen

van haar jurk

kletterklaterhout

in draai om draai

om leest om links om rechts

klakken

hakken klakken

stampen rood in zwart in fier

snaren

dwepen kuiten

roezels flirten Spaans

zie mij

koketteert zij

een waaier glimlacht handen

passie

ze zwiert passie

handgeklap geleidt bevrijd

naar daar

waar tijd geen naam

ritme trance.

© JELOU

LUMMELNUT

Zitten

gewoon zitten

en weten snel vergeten

opdat staren in het niets

voorziet in de behoefte van

een stil en waar genoegen

niets dan

enkel door het raam buiten

iets gadeslaan, roerend in een

theeglas pas beseffen dat het

klingelt en een jingle neuriën

van weet ik wat

en dat

wordt dan een reden om eens

op te staan, de boekenkast bij

langs te gaan, planken te ontleden

op zoek naar liedekens van toen,

versjes van weleer

en meer

want plots ontdek je juist dat ene

schrift vanuit je jeugd die je al

zolang kwijt, een vreugdekreet een

feit, net als het pakken van je stoel

om weer te zitten  

gewoon

omdat iets komt zo ‘t komt

vaak heel verrassend en subtiel,

het brein door lummelen bevrijd

van nijverheid en moeten

’t genoegen is aan u.

© JELOU

ANDERS DAN HET HOORT

Ik heb alvast een Paastak uitgezocht

het is verstandig om vooruit te kijken

want heeft de Sint zijn schimmel net gekeerd,

staan mensen rij aan rij ongegeneerd

bij kassa’s piek en ballen Kerst te prijken

en wat dies meer dit jaar de mode mocht.

Zelfs Oud-en-Nieuw hoort reeds bij het tumult

de Action sleept zich lens aan knutselkaarten

de vakkenvullers doodmoe van ’t gegraai

de nette stapels steeds weer verfomfaaid

maar ach, de echte huisvrouw voelt zich waardig

als zelfgemaakt de brievenbussen vult.

Men kiest de drukte om gezelligheid

de crackers, smeersels, en vlezige spijzen,

de oliebollenmixen, drank en meer

maar men vergeet telkens, en elk jaar weer

dat sfeer nimmer bepaald door tijd en wijze

doch slechts tot waartoe men zich vrij bereid.

Ik heb alvast een paastak uitgezocht

soms is het slim om drukte te ontvluchten

die enkel voorbedacht omdat het hoort

mijn paastak heb ik in het bos gescoord

ondanks de strenge Code-Rood-geruchten

ik vond er één en was meteen verkocht.

Op zich ben ik behoorlijk hypocriet,

doe niet aan Sinterklaas of Kerstiteiten

maar met de Paastak heb ik wel een band:

hij kronkelt zeer Japans en heel frappant

hou ik toevallig van die rariteiten

die oosters lijken, al zijn zij het niet.

© JELOU

ASFALT-DIALECT

Hé mattie, jij coole mattennakker

jou chickie is vanaaf weer lekkah chill

zo pretty koedoe

zo lekkah swag

hé slome sjano, nak je soppie zamba

doe mij een pretsjekkie voor onderweg

praat je later na het pompie doppe

dit is je kans man, jij leipe shit

dat lkkrding

die fistie brows

ga effe flex , relax man, hé je weet toch

gimma een tini trankil, you know how

we nakken wierie en wanne geine

doe mij die heisbakkie o so rustik

sen saffiesmak

no social crime

its fokkop flowen, die mooimeid wandelt

geen checking out babe, its yolo time.

© JELOU

KITANO TSUNETOMI

GIJ ZONDERLING

Gij zijt een zonderling, een eenzaat

Uw stede een geborgen heim

waar luiken zich het dagelijks decor

onthouden van wat zich op straat;

waar mensen zich gespitst het oor

te luister, weten willen wat geveinsd

achter de luiken wordt vergaard.

Gij draagt uw kleed gelijk een ieder

die koude liever niet gedoogt

neemt voedsel tot uw honger is gestild

geeft tijd de tijd om dat te bieden

wat gij zo immer graag gewild

Gij leeft uw leven zonder toeziend oog

waar blikken immer weer rigide.

Zij zijn zo zonderling, die eenheid,

hun leven een bepaald parcours

wat afgelegd moet zo het saam bekoort

waar eigenheid geen voordeur prijkt

omdat eenzelvigheid niet scoort,

het groepsgebeuren veelal gelijkvloers

en spiegels eender zijn geijkt.

© JELOU

WAT IS TIJD

als wachten

niet enkel een gevulde stoel

gedachten

niet slechts gericht op dat

wat eventueel komen kan

maar het vooruit te gaan

een herfstblad

die zijn weg vervolgt

naar daar waar wind hem blaast

zonder te tellen

hoelang het duurt

eer hij de grond geraakt

ongevraagd

dwarrelend en zwevend

als weet hij zijn bestaan gewend

de tijd

gerelateerd aan kleur

aan het moment van landen.

© JELOU

TOUR DE KASTJE-MUUR

Vandaag is het de route van het

kastje naar de muur. Er blijken

veel hiaten. Een nogal geel plafond

moet eerst gewit en God mag weten

wanneer de tijd daar rijp en of er

überhaupt wel mankracht is.

De vloer vertoont slijtage en mag

even niet belopen, al is een noodpad

aangelegd met omleidingsgegevens.

We volgen trouw instructies tot een

hek de weg verspert, de overgang

naar daar bewaakt en om het half

uur open.

Eenmaal geduld geoefend trachten wij

weer voort maar blijken schreden op

de dinsdag slechts loopgeldig mits een

toegangspas verkregen die persoonlijk

aangevraagd. De levertijd een maand.

Wij keren onverrichter zake om

al wringend door de tegenstroom van

evenzo onwetenden en eenmaal weer

het kastje daar wacht ons een lange rij.

Wij wachten onze nummerbeurt.

Of wij niet wisten hoe of wat, en dat

zoiets niet zomaar kan omdat dat nu

eenmaal bepaald en alle info uitgebreid

op internet te lezen valt, zij slechts op

afspraak werken en men bellen moet

voor tienen.

U komt niet langs Start. U heeft geen

recht op enige geldelijke vergoeding.

© JELOU

EVEN HALT

Speel mij dat lied nog eens van lang geleden

die melodie waar ik zo naar verlang

de zwarte doos vol heimwee naar ‘t verleden

tussen ons in daar boven op de gang

je zong dan trots uit volle borst jouw jaren

gegroefd in schijven grijzig bakeliet

nog nimmer had ik jou spontaan ervaren

als toen die keren vol melancholie

de tijd stond stil en boven saam gezeten

draaide jij af en toe de slinger aan

wanneer de melodie begon te zweven

de woorden traag en haast niet te verstaan

en voor het eerst in mijn toen jonge leven

zag ik jou vrijuit opgaan in gevoel

genoot ik volop van wat mij gegeven

al zag ik jou door heimwee overspoeld.

Ik haal de doos, de zwarte doos van boven

verras mijn kroost met klanken van weleer

zij horen toe en kunnen niet geloven

dat dit ons aller muzikale sfeer

zij zijn behept met dé moderniteiten

waarvan jij godzijdank geen notie meer

techniek gaat snel, ik kan ze niets verwijten

maar ik heb moeite met de ommekeer

Speel mij dat lied nog eens van lang geleden

die melodie waar ik zo naar verlang

de zwarte doos vol heimwee naar ’t verleden

tussen ons in daar boven in de gang.

© JELOU

RIOOL-ROT

De nacht rommelt riolen open

ratten baggeren bijeen

lispelen zich listig samen

omdat dat, slechts dat alleen

nog een doel in wat verdoemd

kruit verschieten, buit genieten

aangeschoten wild voorzien

van verstillend laadvermogen

gratis deelname gedogen

in wat donker zacht verzoent

eenheid lokroept eenzaamheden

lijdt het dode spoor tesaam

het begrip ligt voor het grijpen

allemaal uit vriendschaps naam

hel wordt hemel ongenoemd

aangeschoten wild blijft komen

wenst zich hemel meer en vaak

ratten kunnen waarde schatten

bieden zwakheden een smaak

die eenmaal geproefd, geroemd

uren ijlen het Walhalla

kleuren vliegen in het rond

slapen lijkt een loos verpozen

huiswaarts keren ongegrond

en de rat lacht onverbloemd.

© JELOU

AFWIJKEND

Ik heb een doos

waarin jouw laatste ademkreten

linkshandig het papier

en tussen regels door

las ik jouw lijkwade

al was het ongeweten

Ik ben een doos

naar hedendaagse kreten

taalhandig op papier

maar tussen spaties door

spel ik mijn nageslacht

onmachtig en gespleten.

Eerst was ik zus

nu ben ik jaren moeder

al blijft papier gelijk

maar door de tijden heen

weet ik mij jou geraakt

je lijkwade allang vervreten.

Het lijkt een act

herhaling van een scholingsketen

maar nu begrijp ik pas

hoe genen sterk van zin

in moeders schoot geen nood

maar eenmaal daar, volkomen onbegrepen.

© JELOU

ONTSPONNEN

Ze kan haast niet benoemen wat zij is:

een heksenketel met wat padden die

hun kladden schrap, rijstebrein vol

glibberige klonten waar geen grip en

steeds maar weer die kwaaksmaak.

Haar tongval is er niets bij. Die roert

verkwistend speeksel om en om tot

gif vergist in borrelende bubbels, maar

net genoeg om niet over de rand

net de boel omzeild tegen de overkook.

Het lijkt een gekkendrek, de luizen in

de pels niet waard al heeft ze geen.

Spinragdraad een deksels goed geweven

evenaar voor ongewenste ingrediënten,

het handvat geleedpotig

tot roeren staakt, gekwaak versterft:

rondom het sudderijzer hipt

een vogelijn zich mank zijn schreden,

doch schoon, rondborstig schoon zijn lied

en zij, zij weet zich plots weer naam

door dat wat raakt, zo lief zo lief.

© JELOU

HALLO JIJ

zal ik hem een hand gaan geven

schudden voor ’t gebruik

al doe ik dat niet daags

de bijsluiter

heb ik nog niet gelezen

een bijwerking vindt altijd plaats

op onverwachte tijden

maar ach, wat is een hand

slechts vijf zweterige vingers

© JELOU

BOEKBEELD

Rompen rollen heet geblakerd zand

gekerm kruipt naar een linkerbeen

maar dat blijkt niet het zijne

een vuurbal spuwt een koprol weg

hij boort zich ruw een heuvelrug

rossig haar verzinkt

de halsslagader hongert na

tot wind hem korrels zwijgen voert

een uniform ligt half verkoold

telt hoeveel gouden knopen

een insigne borrelt rood

uit plichtsgetrouwe blaren

zwarte laarzen dampen strak

turven de juiste scores

de hitlijst aast op bloedkoraal

geronnen koppen boeken winst

op aanverwante delen

ergens vindt een been zijn baas

fantoompijn lijkt bevredigd

doch de woestijn geeft nummer prijs.

© JELOU

N.a.v. een fragment uit "Sala"

http://www.schrijverkain.nl/Kalinski-Sala.html 

 

CARRIERE

Er is een eind gekomen aan mijn carrière

al weet ik niet of ik er ooit een heb gehad:

ik ken het woord enkel uit mijn vocabulaire,

uit kelen waar een hete aardappel vastzat

doordat het strottenhoofd bijkans te strak gevat

in das of strik, een afgeknepen vasculaire.

Voor mijn geluk vormt het goddank geen barrière

dat eind, want ik verken gewoon opnieuw een pad

waar ik mijn ei kan leggen zonder veel misère,

de kleur der dooier onbelangrijk, maar de schat

van waarde hechten aan wat ik misschien gedacht,

vergroot de kans op vreugd in een nieuwe volière.

Geld speelt geen rol, dat oxideert mijn derrière

Ik zalf mijzelf met olie, laaf mij liefst een bad

waar schuim slechts lucht, en ik tesaam op de parterre

gelijkgestemden vind, al lijkt de vloer er plat,

waar mens nog hoogtij viert, respect om ‘t even wat

voor titel men ook heeft, al is ’t een sanitaire.

© JELOU

HERFSTBLAD

VERWAAID

hoe vreemd de wind het bos

doet lispelen, de takken

onverstaanbaar een geheim

fluister het mij, roep ik

mijn vingers langs het schors

tussen de reuzenstammen

het kreupelhout gekraakt

onder verdwaalde voeten

ik zoek de plek waar zij

ooit liefdevol geplant

de wind haar fier deed zwaaien

haar richting bood naar daar

waar zij volop in bloei

heel even sta ik stil

beluister bladgemompel

roep wind nog één keer naam

maar hij zwijgt tijdverhalen

© JELOU

FOTO-IMPRESSIE

Een kleine impressie van de dichters Dennis Gaens, Moniek Spaans en Jelou in Café de Opera in Nijmegen (Onbederf'lijk Vers)

Moniek Spaans

Dennis Gaens

Gezetenen

Jelou

Jelou

Foto's: Kasper Smedeman